Sıla Yolculuğunda (Uzun Yolculuklarda) Sağlıklı Beslenmeye Ve Hareketsizliğe Dikkat!

Medipol Esenler Üniversite Hastanesi’nden Diyetisyen Öznur Akgöz, “Kurban Bayramı tatili ve yaz sezonunun açılmasıyla yapılacak uzun yolculuklarda yolcuların yanında taşıyacağı 10 sağlıklı atıştırmalık, yolda mideyi rahatlatarak hem tok tutar hem de kan şekerini dengeler.” ifadelerini kullandı.

UZUN YOLCULUĞA ÇIKACAKLARA SAĞLIKLI ATIŞTIRMALIK ÖNERİLERİ

Medipol’den yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen Akgöz, yaz sezonu tatili nedeniyle uzun yolculuğa çıkacaklara yolda tüketebilecekleri en sağlıklı atıştırmalıklar hakkında tavsiyelerde bulundu.

Uzun seyahatlerde yolcuların yanında taşıyacağı sandviç, tam tahıllı lavaş tost, meyveler, kuru meyve ve yemişler, tam tahıllı poğaçalar, yulaf ile yoğurt karışımları, tam tahıllı kraker, galetalar, dilimlenmiş sebzeler, tahıllı bisküviler ve sağlıklı içeceklerin yolda mideyi rahatlatarak hem tok tutacağını hem de kan şekerini dengeleyeceğini kaydeden Akgöz, “Yolcular, kilitli bir poşette kuru üzüm, dut, kayısı, ve ceviz, fındık, badem gibi yemişleri rahatlıkla yanında götürebilir. Poğaça, açma gibi hem beyaz undan yapılmış hem de bol miktarda yağ içeren besinler yerine evde daha az yağlı ve tam buğday unundan yapılacak poğaça daha sağlıklı olacaktır. İsteğe bağlı eklenecek peynir ise daha uzun süreli tokluk sağlanmasına yardımcı olacaktır.” bilgilerini verdi.

“LİFLİ BESİNLER UZUN SÜRE TOK TUTAR”

Yolculuk sırasında mide bulantısı yaşayan kişilerin bulantısını önleyecek atıştırmalıklardan bahseden Akgöz, bu kişilerin tam tahıllı kraker ve galetalar tüketebileceğini ifade etti. Yoğurt, yulaf ezmesi, taze veya kuru meyveler, kuru yemişlerle hazırlanan bir karışımın küçük bir saklama kutusunda sağlıklı atıştırmalık olarak taşınabileceğini aktaran Akgöz, “Ayrıca tam tahıllı bir undan yapılmış lavaş arasına beyaz ve kaşar peynir ile tost hazırlanabilir. İsteğe göre domates ve biber de eklenebilir. Lavaş yerine tam tahıllı ekmek ile yapılabilir. Açlığı bastırmak ve vitamin ve mineral ihtiyacını karşılamak için hava almayacak bir saklama kutusu veya kilitli poşet içerisine dilimlenen salatalık, havuç, biber gibi sebzeleri koyup yana alınabilir.” değerlendirmesinde bulundu.

YOLCULUKTA MEYVE TÜKETİMİ ÖNEMLİ

Yolculukta vitamin ve mineral ihtiyacını karşılamak için seyahat edenlerin yanlarına meyve almalarını öneren Akgöz, şunları kaydetti: “Uzun sürecek seyahatlerde öncelikle vitamin ve mineral ihtiyacı için, yolculuk yapacakların, yanlarına meyve alması gerekiyor. Kayısı, kiraz, çilek, şeftali, nektari gibi meyveler yolda tüketilebilir. Kepekli, çavdarlı ve tam buğday gibi unlardan yapılmış tahıllı bisküviler lif ihtiyacını karşılayacak sağlıklı bir seçenektir. Yanında ayranla birlikte tüketildiğinde de daha uzun süreli tokluk sağlayacaktır. Sıcak havalarda serinlemek için asitli içecekler yerine maden suları gibi içeceklerin tüketimi, terlemeyle kaybedilen elektrolit kaybını karşılamak için tercih edilebilir. Tokluk sağlaması için de süt, ayran gibi içecekler tüketilebilir.”

SAĞLIKLI SANDVİÇLER TOK TUTUYOR

Seyahat sırasında yolcuların yanında taşıyabileceği sağlıklı, pratik ve doyurucu atıştırmalıkların başında oldukça tok tutacak peynir, zeytin, domates, salatalık, yeşillik, avokado ve tam tahıllı ekmek ile yapılacak sandviçler geliyor. Fakat ısı ile peynir gibi hızlı bozulabilecek gıdaları uzun saatler bekletmeden tüketilmeli.”

UZUN YOLCULUKLAR BOYUN VE BEL FITIĞINI TETİKLİYOR

İhlas Haber Ajansı (İHA)’na konuşan Op.Dr. Kerem Bıkmaz ise, uzun süren yolculuklarda hareketsiz kalmanın bel ve boyun fıtıklarını tetiklediğini bu nedenle uzun yolculuklara çıkacakların birtakım noktalara dikkat etmeleri gerektiğini söyledi.

Nöroşirurji Uzmanı Op. Dr. Kerem Bıkmaz, “Omurga, ‘omur’ adı verilen ve birbirine bağlı bir dizi kemikten yapılmıştır. Disk, bir omuru diğerine bağlayan güçlü bağ dokularının bir birleşimidir ve omurlar arasında bir yastık gibi görev yapar. Disk fıtıklarının çoğu bel omurgasının alttaki iki diskinde meydana gelir, bu da bel hizasında veya belin hemen altına denk düşer.” dedi.

AĞRI, UYUŞMA, KARINCANLANMA, BACAK GÜÇSÜZLÜĞÜ

Fıtıklaşmış bir diskin, omurgadaki sinirler üzerine baskı yapabildiğini ve ağrıya, uyuşmaya, karıncalanmaya veya “siyatik” olarak adlandırılan, bacak güçsüzlüğüne neden olabildiğini ifade eden Op.Dr. Bıkmaz, “Bu durum genellikle 30-50 yaş arasında meydana gelir. Disk fıtığı sırt ağrısına da neden olabilmektedir. Bel fıtığını oluşmasının bir çok nedeni olabilir.

“UZUN SÜREN YOLCULUKLAR BEL FITIĞI RİSKİNİ ARTIYOR.”

Op.Dr. Bıkmaz, “Bel ve hatta boyun fıtığı rahatsızlıkları özellikle yaz tatili dönemlerindeki uzun yolculuklarda tetikleniyor. İster kendi aracıyla ister otobüsle uzun yola çıkacaklar, uzun süre hareketsiz kalıyorlar bu durumda bel omurgasını olumsuz yönde etkiliyor.

Uzun süren yolculuklarda hareketsiz kalan vücut nedeniyle bel ve boyun fıtıklarını oluşmasına da zemin hazırlanıyor. Rahatsızlığı olsun ya da olmasın kişiler uzun yolculuklar sırasında verilen molalarda mutlaka yürüyüş ve küçük egzersizler yapmalıdırlar.” dedi.

2 SAATE BİR DURUP MOLA VERİLMELİ

Bıkmaz sözlerine şöyle devam etti: “Arabayla seyahat edenler 2 saatte bir durup mola verip yürüyüş yapmalılar. Otobüste oturulduğu zaman devamlı yük biniyor. Uygun olmayan bir pozisyon, bel rahatsızlığı olan ya da normal kişileri rahatsız ediyor. İnsanların yüzde 80’inde bel ağrıları normal yaşamda karşılarına çıkıyor. Uzun yolculuklar da bunu tetikliyor.”

Ayrıca sıcak havalar da seyahat ederken kullanılan klimaların da bel ve boyun rahatsızlıklarında çok etkili olduğunu kaydeden Op.Dr. Bıkmaz, “Uzun yolculuklarda uzun süre açık kalan klima, halk arasında kulunç denilen boyun tutulmasına neden oluyor. Boyun tutulması da fıtığı tetikliyor. Klima açıldığı zaman camı da bir miktar açmak gerekiyor. Yine aşırı terlemeden sonra soğuk bir ortama girince sıcak soğuk değişiminden belde kitlenme meydana gelebiliyor.” açıklamalarında bulundu.

TAŞIT TUTMASI (HAREKET HASTALIĞI) NEDİR?

Florence Nightingale Hastanesi doktorlarından Doç. Dr.Emre Altuğ Yücel de uzun yol sebebiyle ortaya çıkan “Hareket hastalığı” hakkında bilgi verdi. Hareket hastalığı, iç kulağın oldukça sık görülen bir bozukluğudur. Dalgalı deniz, uçak ya da otobüs gibi taşıt hareketlerine bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Hareket hastalığı sonucu denge bozulur ve kişi kendi bedensel hareketlerini konumlandırmakta güçlük çeker.

Temelde hareket beyin tarafından algılanırken üç farklı sinirsel yol kullanılır:

-iç kulaktan gelen uyarılar,-gözlerden gönderilen uyarılar,-vücut derin dokularından “proprioseptör” adı ile bilinen yapılardan gelen uyarılar. Bilinçli olarak hareket edildiğinde (yürüme eylemi gibi) bu üç sinirsel yol ile beyine mesajlar gitmeye başlar. Tam aksine bilinçli olarak hareket edilmediği zaman (araç içinde yolculuk gibi) beyin bu üç yoldan gelen mesajları koordine etmez ve bu nedenle bazen bu yollar arasında “anlaşmazlık” ortaya çıkar. Daha açık anlatmak gerekirse; araç içinde giderken gözler bir hareket fark eder fakat iç kulak bu hareketi vücudumuz yapmadığı için onaylamaz. Bu anlaşmazlık durumunu ise taşıt tutması şeklinde adlandırılır. Taşıt tutmasında mide bulantısı, baş dönmesi olarak gözlenebilir.

HAREKET HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?

-Bulantı ve kusma, baş dönmesi ana belirtilerdir.

-Terleme, panikleme, huzursuzluk ve sıkıntı gözlenebilen diğer belirtiler arasında sayılabilir.

HAREKET HASTALIĞI KARŞI NELER YAPILABİLİR?

Seyahatlerde vücudun ve iç kulaklarınızın algıladığı hareketi gözlerinizle takip edebileceğiniz pozisyonda olun:

-Arabada, arka koltuk yerine ön koltukta oturun ve arabanın gittiği yöne bakın.

-Gemide güverteye çıkıp ufka bakın.

-Uçakta pencere kenarına oturup dışarıyı seyredin.

-Yine uçakta hareketin en az algılandığı kanat üstünü tercih edin.

-Koltuklarınızı gidiş yönüne ters yönünde olmamasına dikkat edin ve yolculuk sırasında kitap okumayın, bilgisayar tablet, telefon gibi cihazları kullanmayın.

-Hareket hastalığı bulunan başka bir yolcuyu seyretmeyin ya da onunla sohbet etmeyin.

-Ağır kokulardan, baharatlı yiyeceklerden uzak durun.

-Doktorunuz tarafından önerilen hareket hastalığına karşı kullanabileceğiniz bir ilaç varsa yolcuğun başında almaya özen gösterin.