Myanmar’da Darbe: Ordu Yönetime El Koydu

Myanmar’da İktidardaki Ulusal Demokrasi Birliği (NLD) Partisi Sözcüsü Myo Nyunt, Devlet Konseyi Başkanı ve Dışişleri Bakanı Suu Çii, Devlet Başkanı Win Myint ile partinin diğer yöneticilerinin gözaltına alındığını açıkladı.

Nyunt, daha sonra Reuters’a telefonla yaptığı açıklamada, Suu Çii, Win Myint ve partinin diğer yöneticilerinin sabahın erken saatlerinde “alındığını” belirtti. Myo Nyunt, açıklamasında, “Halkımızdan düşünmeden karşılık vermemesini ve yasalara uygun şekilde hareket etmesini istiyorum.” ifadesini kullandı. Sözcü Myo Nyunt, kendisinin de gözaltına alınmayı beklediğini ifade etti. BBC’nin haberine göre, başkent Nepido ve Yangon kentinde askerler sokaklara indi, Nepido’da telefon ve internet hatları kesildi.

Ayrıca 14 bölgedeki bölge bakanlarının aileleri, bakanların askerler tarafından evlerinden “alındığını” ifade etti.

PARLAMENTONUN AÇILMASI BEKLENİYORDU

Başkent Nepido’daki Myanmar parlamentosunun “seçimde hile” tartışmalarının gölgesinde bugün açılması bekleniyordu. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, 29 Ocak’ta yaptığı yazılı açıklamada, Genel Sekreter Antonio Guterres’in Myanmar’daki “son gelişmeleri büyük endişeyle takip ettiğini” belirterek tüm tarafları “provokasyonun her türlüsünden kaçınmaya, 8 Kasım genel seçim sonuçlarına saygı duymaya ve demokratik normlara bağlı kalmaya” çağırmıştı.

MYANMAR GENELKURMAY BAŞKANI: ANAYASA FESHEDİLEBİLİR DEMİŞTİ

Myanmar’da Seçim Komisyonu, 29 Ocak’ta iktidardaki Aung San Suu Çii’nin partisinin zaferiyle sonuçlanan seçimde ordunun sonuçların belirlenmesinde hile yapıldığı iddialarını yalanlamıştı. Myanmar Genelkurmay Başkanı Hlaing, 27 Ocak’ta kanunların düzgün şekilde uygulanmaması halinde Anayasa’nın feshedilebileceğini söylemişti. Ancak Myanmar ordusundan (Tatmadaw) 30 Ocak’ta yapılan açıklamada, Hlaing’in “Anayasa’nın feshedilebileceğine” dair açıklamalarının “darbe” tehdidi olmadığı savunulmuştu.

Ordunun desteklediği ana muhalefetteki Birlik İçin Dayanışma ve Kalkınma Partisi (USDP), 26 Kasım 2020’de, Myanmar’da 8 Kasım 2020’de düzenlenen ve iktidardaki Demokrasi İçin Ulusal Birlik Partisinin (NLD) kazandığı seçimde “oyların yeniden sayılması” çağrısında bulunmuştu. Devlet Konseyi Başkanı ve Dışişleri Bakanı Ang San Suu Çii’nin liderliğindeki NLD, seçimde 642 sandalyeli ulusal meclisteki 346 sandalyeyi kazanarak hükûmet kurabilecek çoğunluğa ulaşmıştı.

Ordunun desteklediği ana muhalefetteki USDP, 25 sandalye ile ikinci sırada yer alırken Şan eyaletindeki etnik grupları temsil eden Demokrasi İçin Şan Milletleri Partisi (SNLD), 15 sandalyeyle üçüncü olmuştu.

KİLİT BAKANLIKLAR ASKERLERİN ELİNDE

Myanmar’da ordunun 2008’de hazırladığı Anayasa, iktidar partisinin Meclisin kontrolünü sağlamasına engel oluyor. Ordu, Anayasa’nın değiştirilmesini önleyebilmek için Meclis üyelerinin yüzde 25’ini seçim olmadan atıyor, bazı kilit bakanlıklar da askerlerin elinde bulunduğundan hükûmet üzerinde doğrudan kontrol uyguluyor. Ordu tarafından 56 senatör ve 110 milletvekilinin atandığı ülkede her iki meclisten toplam 322 sandalye elde eden parti, hükûmet kuracak çoğunluğu sağlıyor. İki meclisli parlamenter sistemle yönetilen Myanmar’ın Senatosu 224, Temsilciler Meclisi 440 üyeden oluşuyor.

Ülkede 8 Kasım 2020 seçimlerinde 5 milyonu ilk kez olmak üzere 37 milyon seçmen oy kullanmış, yaklaşık 7 bin aday, toplam 1171 ulusal ve yerel meclislerdeki sandalyeler için yarışmıştı. (AA,C)