İslam Hukukunda Boşanma

Talak, sözlük manası itibariyle boşanmak anlamına gelir. Fıkıhta ise, nikâh akdini özel lafızlarla (“boşadım” gibi) anında veya gelecek dönemde ortadan kaldırmak ve yok etmek demektir.

Fesih ise, kelime olarak zafiyet, bir akdi ve ahdi bozmak gibi manaları ifade eder. Fıkıhta ise, kocanın bir sebep olmaksızın yalnız eşi tarafından meydana gelmesine sebep olan yahut koca tarafından vuku bulmak ile beraber aynı sebebin kadın tarafından da vukuu mümkün olan bir ayrılıktır. Erkek tarafından gerçekleştirilen fesihte bir talak verilmiş olur. Kadın tarafından gelen fesihte nikâh sona erse de talak meydana gelmez.

Yukarıda yapılan talakın tarifinden anlaşıldığı üzere talaklar ya ric’i talak ya da bain talak kısımlarına ayrılır.

RİC’İ TALAK YA DA BAİN TALAK

Ric’î talak, bir veya iki talak verildikten sonra iddet müddeti içinde kocanın karısına döndüğü talaktır. Bain talak, boşama gerçekleştikten sonra eşine yaklaşmadan evvel meydana gelen veya eşine yaklaşmaktan sonra ayrılığı ifade eden kinaî bir söz ile verilen veya sarih bir söz ile yapılıp da sarahaten veya işareten üç talak adedine ulaşan ayrılığa bain talak denir.

Bain talaktan sonra erkekle kadının ayrılması konusunda iki çeşit ayrılık vardır. Birinciye “küçük ayrılık” diğerine “büyük ayrılık” denir. Bir veya iki talakı bâin ile meydana gelen ayrılığa küçük ayrılık denir. Üç talakın üçünün de verilmesi neticesinde meydana gelen ayrılığa büyük ayrılık denir.

Bir veya iki talak verilerek bain talak oluşmuş olsa da aynı eşlerin nikâh tazeleyerek bir araya gelmeleri mümkündür. Ancak üç talak verildikten sonra artık kadın bir başkasıyla evlenmeden ve normal şartları içinde bu ikinci kocadan boşanmadan bir araya gelemezler. Bununla ilgili âyet-i kerimeler şöyledir: “Boşama iki defadır. Bundan sonrası ya iyilikle tutmak ya da güzellikle salıvermektir.”^[1] “Eğer erkek kadını (üçüncü defa) boşarsa, ondan sonra kadın bir başka erkekle evlenmedikçe onu alması kendisine helâl olmaz. Eğer bu kişi de onu boşarsa, (her iki taraf da) Allah’ın sınırlarını muhafaza edeceklerine inandıkları takdirde, yeniden evlenmelerinde beis yoktur. Bunlar Allah’ın sınırlarıdır. Allah bunları bilmek, öğrenmek isteyenler için açıklar.”^[2]

Allah en iyisini bilir.

^[1] Bakara suresi, 2:229.

^[2] Bakara suresi, 2: 230.