Hazır Gıdalardaki Katkı Maddeleri
- Sürmanşet 1YAZARLAR
- 6 Ekim 2021
Hazır Gıdalardaki Katkı Maddeleri Ne Demektir?
Hazır gıdalardaki katkı maddeleri ilmi olarak şöyle tarif edilir: “Normal koşullarda tek başına tüketilmeyen veya gıda hammaddesi olarak kullanılmayan, tek başına besleyici değeri olan veya olmayan; seçilen teknoloji gereği kullanılan işlem veya imalat sırasında kalıntı veya türevleri mamul maddede bulunabilen, gıdanın üretilmesi, tasnifi, işlenmesi, hazırlanması, ambalajlanması, taşınması, depolanması sırasında; gıda maddesinin tat, koku, görünüş, yapı ve diğer niteliklerini korumak, düzeltmek amacıyla kullanılmasına izin verilen maddelerdir.” Fakat gıdaların besin değerini yükseltmek ya da hile amacıyla gıdalara katılan maddeler bu gruba dahil değildir. Bir başka tarifle “normalde gıdanın besleyici unsurlarından olmadıkları hâlde, gıda üretiminde teknolojik işlemlere yardımcı olma, bozulmayı önleme, dayanıklılığı artırma, besleyici değeri koruma, renk, görünüş ve lezzet gibi duyusal özelliklerini düzeltme ve koruma gibi değişik maksatlarla besinlere katılan maddelerdir.” Gıda katkı maddelerinin değişik birçok fonksiyonu vardır ve bu fonksiyona uygun olarak kısımlara ayrılır.
Hazır Gıdalarda Bulunan Katkı Maddelerinin Kısımları Nelerdir?
Gıda katkı maddeleri kullanım amaçlarına uygun olarak 4 temel sınıfa ayrılır:
- Kaliteyi koruyarak raf ömrünü uzatanlar (koruyucular)
- Yapıyı ve hazırlama, pişme özelliğini geliştirenler
- Aromayı ve rengi geliştiriciler
- Besin değerini koruyucu, geliştiriciler (Besin öğeleri)
Ayrıca bu maddeler elde edildikleri kaynaklar itibariyle de dört kısma ayrılır:
- Hayvansal kaynaklı olanlar (kara veya deniz hayvanları);
- Bitkisel kaynaklı olanlar;
- Mikrobiyal kaynaklı olanlar;
- Sentetik (yapay) olanlar.
Hazır Gıdalardaki Katkı Maddelerinin Hükmü Nedir?
Din İstişare Kurulumuzun aldığı kararlar doğrultusunda gıda katkı maddelerinin özetle hükümleri şöyledir:
İçki olsun diye üretilmiş ve sarhoş edici olan tüm içecekler necistir ve haramdır. Domuz mamulü peynir mayası caiz değildir. Alternatifi yoksa mono ve di-gliseritler, istihaleye uğradığı için yenmesi caizdir. Jelatin, İslami usullerle kesilmiş ve etlerinin yenmesi helal olan hayvanlardan elde edilmişse helaldir. Lesitin maddesi, bitkisel veya İslami usullerle kesilmiş etlerinin yenmesi helal olan hayvanlardan elde edilmişse kullanılması/yenilmesi caizdir. Antibakteriyeller (benzoatlar), renklendiriciler ve tatlandırıcılar (sağlığa zararlı oluşları yönü ile) uzak durulmalıdır. Alternatifi yoksa etil alkol bulunan ilaçların istimali caizdir. Alkolle terbiye edilen etlerin yenmesi caiz değildir. Alkol katılmış her çeşit dondurma ve pastaların yenilmesi haramdır. Allah en iyisini bilir.