Avrupa’da Sınır Kontrolleri Olmayan Schengen Bölgesi 27 Yaşında

Avrupa ülkeleri arasında serbest dolaşımı sağlayan Schengen Anlaşması, Kovid-19 salgını nedeniyle 2 yıl boyunca sıkıntılı bir süreçten geçerken 27’nci yaşına tedbirlerin kalkmaya başladığı bir dönemde giriyor.

Lüksemburg’un Schengen kasabasında 14 Haziran 1985’te imzalanan ve 26 Mart 1995’te yürürlüğe giren Schengen Anlaşması pek çok Avrupa ülkesi arasında sınır kontrollerini kaldırmış ve serbest seyahatin önünü açmıştı.

Başlangıçta Almanya, Fransa, Hollanda , Belçika ve Lüksemburg arasında imzalanan anlaşmaya yıllar içinde çok sayıda Avrupa ülkesi dahil oldu.

Schengen Bölgesi, Almanya, Avusturya, Belçika, Çekya, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Yunanistan, Macaristan, İtalya, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Hollanda, Polonya, Portekiz, Slovakya, Slovenya, İspanya, İsveç, İzlanda, Lihtenştayn, Norveç ve İsviçre’den oluşuyor.

Söz konusu Schengen üyesi 26 ülke arasında sınır uygulamaları normal şartlarda yapılmıyor. Ancak, salgının başlamasıyla bu durum hızla değişmişti.

Üye ülkeler iç sınırları kamu güvenliği ve sağlığı gibi sebeplerle kapatabiliyor. Kovid-19’un yayılmasını önlemek amacıyla da pek çok Avrupa ülkesi sınırlarını kapatma kararı almıştı.

AB Komisyonu’nun son verilerine göre, mevcut durumda Kovid-19 nedeniyle Fransa sınır kontrolü uyguluyor. Salgın dışındaki nedenlerle de Almanya, Fransa, Norveç, Avusturya, Estonya, İsveç ve Danimarka resmi olarak geçici sınır kontrolleri uyguluyor.

Kovid-19 salgını ile Avrupa ülkeleri hızla sınırlarını kapatmıştı. Bu durum, AB’nin temelini oluşturan ve serbest dolaşım sağlayan Schengen Anlaşması’nı tehdit etmişti.

Serbest dolaşımın durması özellikle Avrupa’nın entegre tedarik zincirinde aksamalara, mal ve hizmetlerin akışında kesintilere neden olmuştu.

Yoğun sığınmacı akınının yaşandığı 2015’te Avrupa ülkeleri, Schengen’i askıya almış, sınırlarını sıkı biçimde kontrol etmeye başlayarak sığınmacıların geçişini engellemişti.

Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle çok sayıda Ukraynalı sığınmacı AB ülkelerine geliyor.

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği verilerine göre, 24 Şubat-22 Mart’ta yarıdan fazlası Polonya’ya olmak üzere Ukrayna’dan 3 milyon 626 bin 546 mülteci komşu ülkelere geçti.

Ukrayna’dan komşu ülkelere giden mültecilerin yüz binlercesi de buradan diğer Avrupa ülkelerine geçiş yapıyor.

Önceki sığınmacı krizinde olduğu gibi Ukraynalılara yönelik bir kısıtlama uygulanmaması ise dikkati çekiyor. (aa)