Evde Eğlence Amaçlı Oynanan Zarlı Oyunlar

Monopoly veya kızma birader gibi zarlı oyunlar

Bu iki şans oyunu hakkında kısaca şunları söyleyebiliriz. Çok da detaylarına girmeyeceğiz. Çünkü oyunları bilmeyenlere de öğretmeye vesile olmak istemeyiz.

Monopoly oyunu batıda 1929 yılında icat edilmiş bir oyundur. Oyun tablası, piyonlar, tapular, şans kartları, kamu fonu kartları, 32 adet ev figürü, 12 adet otel figürü, 2 adet zar ve para kasasından müteşekkil bir alet grubu vardır. Bu oyunda maksat, oyun tablası üzerindeki arsaları satın alıp ev veya otel kurmak, bu yolla yüksek gelir elde etmeye çalışmaktır. Parası kalmayan oyuncu iflas ederek oyundan çekilir. İflas etmemeyi başaran oyunu kazanır.

Kızma birader oyunu ise köken itibariyle Hindistan’da bulunmuştur. Oyun daha sonra Avrupa’ya yayılmıştır. Ülkemizde genel olarak kızma birader olarak bilinir. Oyun zar atarak oynanır ve en yüksek rakam olan 6 sayısını bulmak esastır. Oyun 6 sayısı ile başlar.

Bu oyunların hükmü nedir?

Şans oyunlarının haram olanı vardır haram olmayanı vardır. Hadîs-i şerifler kimi oyunları caiz görmüş, kimi oyunları da yasaklamıştır. İmam Nesâî ve İmam Ebû Davud’un rivayet ettiği şu hadîs-i şerifte de şöyle buyurulmuştur. “Üçü hariç, hiçbir oyun (eğlence) övülmez. Bunlar, kişinin atını eğitmesi, eşiyle oynayıp eğlenmesi, ok ve mızrak atmasıdır.”^[1]

Zarla oynanan şans oyunlarının en eski olanı tavladır ve bu oyun hakkında şiddetli azar içeren hadisler vardır. Hanefîlerin bir kısmı mekruh bir kısmı ise haram olduğunu söylemişlerdir. İmam Mâlik ve Ahmed b. Hanbel ise, satranç ve nerdin (tavla) haram, bunlarla oynamanın sapıklık olduğu görüşündedirler. Tavla oyunun hükmünden hareketle tavla benzeri oyunlar olan iskambil, domino, pişti, okey, kızma birader, monopoly gibi şans oyunları kumara alet olan şans oyunlarıdır ve oynanması haramdır.[2] Bazı âlimlerin kumar amaçlı oynanmaması hâlinde cevaz noktasına yaklaşmış olmasına rağmen onlar da caiz olabilmesi için şu şartları ileri sürmüşlerdir. Oynanan oyun:

• Namazın geçmesine veya gecikmesine yol açmamalı.
• Hiçbir menfaat beklenmemeli.
• Oyun sırasında dilini kötü ve boş sözlerden korumalı.
• Normal dinlenme ve eğlenme ölçülerini aşarak vakit israfına yol açmamalıdır.
• Tiryakilik şekline gelmemelidir.[3]

Allah en iyisini bilir.

[1] Kenzü’l ummâl Hadis no: 10862

[2] Fetava-2, shf. 89.

[3] İbn-i Âbidîn, Reddü’l Muhtar, XII, s. 521.