Ramazan Orucu ve Mukabele

Gerek ramazan orucuna dair gerekse asırlardır yaşatılan mukabele geleneği hakkında her ramazan bir takım sorular yöneltiliyor. Bunlardan bazıları şu şekilde:

Ramazanı karşılamak için oruç tutmanın hükmü nedir?

Ramazan ayını karşılama manasında bir oruç yoktur. Hat­ta ra­ma­zan­dan ön­ce bir ve­ya iki gün oruç tut­mak mek­ruh görülmüştür. Peygamber Efendimiz (a.s.), şöy­le bu­yur­muş­tur: “Ra­ma­zanı bir ve­ya iki gün ön­ce oruç­la kar­şı­la­ma­yın. An­cak bir kim­se eğer Âdeti ol­du­ğu için bu gün­le­ri oruç­la ge­çi­ri­yor­sa tut­sun.”[1] Şaban ayında oruç tutmak ise sünnette mevcuttur.

Ramazan orucuna niyet nasıl yapılır? Her gün niyet gerekir mi?

Ramazan orucuna ak­şam gü­ne­şin ba­tı­şın­dan, er­te­si gün, gün­dü­zün ya­rı­sın­dan ön­ce­si­ne ka­dar ni­yet edi­le­bi­lir.[2] Oruca şu şekilde niyet edilebilir: “Niyet ettim Allah rızası için ya­rın­ki ra­ma­zan oru­cu­nu tut­ma­ya.”  

Cumhur-u ulema denilen fa­kih­le­rin ço­ğun­lu­ğu­na gö­re ra­ma­zan orucunun her gü­nü için ay­rı ay­rı ni­yet et­mek şart­tır. Çün­kü her bir gü­nün oru­cu ken­di ba­şı­na bir ibÂdet­tir, baş­ka bir gü­ne bağ­lı de­ğil­dir. Da­yan­dık­la­rı de­lil, bir gü­nün oru­cu­nu bo­zan şe­yin di­ğer gün­le­rin oru­cu­nu boz­ma­ma­sı­dır.[3]

HAYAT | 14 Nisan 2021 Mukabele Ve Ramazan 14 Nisan 2021

Âdet hâlindeki bir kadın, sadece dinleyerek mukabele yapabilir mi?

Âdetli kadın her ne kadar yüzüne Kur’ân-ı Kerîm’i okuyamasa da Kur’an dinlemesi caizdir. Çünkü Efendimiz (a.s.), “Âdetli kadın ve cünüp olan kimse Kur’an’dan hiçbir şey okuyamaz.”[4] buyurmuştur. Hz. Ali (r.a.) de “Resûlullah (s.a.v.)’i Kur’an okumaktan cünüplük hâli dışında hiçbir şey alıkoymazdı.”[5] demiştir. Peygamber Efendimiz (a.s.), bilhassa bayram günlerinde bayram namazına âdetli hanımların da katılmasını ister; okunan Kur’an, zikir, tespihat ve vaaz-u nasihatlerden nasiplenmelerini isterdi. Bu sebepledir ki, âdetli hanımlar Kur’an dinleyebilirler. Çünkü Kur’ân-ı Kerîm’i okumak sevap olduğu gibi dinlemek de sevaptır. Okunan Kur’an’ı dinleyerek hatim sevabına nail olmak da mümkündür. Dolayısıyla okunan mukabeleyi dinleyerek hatim yapmış olmaları caizdir.

Âdetli olduğu günlerde dinleyerek takip ettiği yerleri âdetten sonra tekrar okuması icap eder mi?

Dinleyerek hatim yapan âdetli kadınların, ki o da en fazla on cüz olabilir, bu şekilde yapmış oldukları hatimden, âdetli dönemde dinlediği yerleri yeniden okuması illa da gerekmez. Fakat okumaları elbette daha güzel olur.

Allah en iyisini bilir.

[1] Buhari, Savm, 5, 14; Müslim, Sıyam, 21; Ebu Davut, Savm, 7, 11; Tirmizi, Savm, 2, 4, 38.

[2] Kasani, Bedaiu’s Senaî, 2/85; İbnu’l Hümâm, Fethu’l Kadir, 2/43-50, 62.

[3] Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Delilleriyle İslam İlmihali, Shf. 434.

[4] Tirmizî, Tahâret, 98; İbn Mâce, Tahâret, 105.

[5] Ebû Dâvûd, Tahâret, 92; Nesâî, Tahâret, 175; İbn Mâce, Tahâret, 105; İbn Huzeyme, Sahîh, I, 104; Beyhakî, es-Sünenü’l-kübrâ, Tahâret, 98.