Irkçılıkla Mücadelede Tarihe Damga Vuran İsim: Malcolm X

İbn Haldûn Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Recep Şentürk Camia TV’de katıldığı Asıl Mesele programında Malcolm X’in hayatı hakkında bilgi verdi. Şentürk, Malcolm X’in Amerika’ya ezan sesini götüren ve bu yolda canını bile feda eden etkin bir kişilik olduğunu hem dinî yaşantısının hem de ırkçılıkla mücadele eden kişiliğinin kendisini saygıdeğer bir yere taşıdığını belirtti. Şentürk şöyle devam etti: “Doğduğu günden öldüğü güne değin birçok saldırıya uğrayan Malcolm X, son nefesini 1965 yılında ırkçı bir saldırı sonucu vermiştir. Hakikat arayışı içerisinde geçirdiği yıllarda iki kez isim değiştirmiştir. Asıl adı Malcolm Little’dir. 1945 yılında İslamiyeti seçerek Müslüman olduğu dönemde ise isminin sonuna bilinmeyenlik sembolü olan ‘X’ harfini eklemiştir. Hac ibadetinden sonra ise ‘Malik El Şahbaz’ olarak ismini değiştirmiş, mazlumlarla birlikte olarak zalimlere karşı dik durmuştur.”

Şentürk, Amerika’daki siyahilerin yaşadıkları zorlukları şöyle ifade etti: “Amerika dünyada demokrasinin, eşitliğin ve hürriyetin deyim yerindeyse zirvesini yaşarken, fiili olarak siyahilere çok ciddi ayırımcılık yapılıyordu. Tabii, bunun yanı sıra adaleti savunan, eşitliği düşünen insanlar da vardı.  Fakat genele bakıldığında beyazları ve siyahileri ayıran bir fay hattı vardı. Her ne kadar ırkçılığa karşı her türlü sözde düzenlemeler getirilse de uygulamada sıkıntılar yaşanıyordu.”

ÇOCUKLUK VE GENÇLİK DÖNEMİ

Malcolm X, 19 Mayıs 1925’te Nebraska eyaletinin Omaha şehrinde 7 çocuklu bir ailenin 4’üncü üyesi olarak dünyaya gelmiştir. Şentürk, Malcolm X’in ailesi hakkında şunları ifade etti: “Babası Earl Little, Hristiyan bir vaiz idi ve Amerikalı siyahilerin hiçbir zaman gerçek özgürlüğe, bağımsızlığa ve itibara kavuşamayacağına inanmaktaydı. 1929 yılında Malcolm 4 yaşındayken, evleri yakıldı. 6 yaşına geldiğinde babasını ırkçı bir saldırı sonrası kaybettiği söylendi. Ailede maddi çöküntü ile birlikte psikolojik çöküntü de meydana geldi. Daha 13 yaşında iken annesini akıl hastanesine yatırdılar. Sonrasında ise kardeşler farklı yetimhâne ve bakım evlerine verilerek birbirlerinden ayrıldılar.”

BEYAZ DÜNYADA KARİYER HEDEFLEYEN SİYAHİYE YER YOK

Şentürk, Malcolm X’in evlatlık olarak verildiği ailede iyi bakıldığını ifade etti ve ekledi: “Massachusetts’in siyahi mahallesinde ilkokula giden Malcolm, lisede başarılı bir öğrenci profiline sahip idi ve sınıfını birincilikle bitirdi.

Avukat olma hayali kuran Malcolm’un öğretmeni avukatlığın siyahilere göre bir meslek olmadığını belirterek Malcolm’e marangozluk mesleğini tavsiye etti.” Yıllar sonra Malcolm öğretmeninin bu söyleminden şöyle bahsetti: “Beyaz dünyada yeteneğin ne olursa olsun kariyer hedefleyen bir siyahi için yer olmadığını düşündüm.”

O günden sonra geleceğini değiştirecek bir karar alan Malcolm, siyahilerin başarılı olamayacağına inanarak öğrenimine devam etmedi ve çalışmaya başladı. Gençlik döneminde hırsızlık suçuna karışarak ıslah evine gönderildi. Islah evinden çıktıktan sonra garsonluk ve ayakkabı boyacılığı yaptı. Siyahiler için ‘itibar’ anlamına gelen gece hayatıyla tanıştı. Gece hayatıyla birlikte Malcolm birçok suça karıştı. Nitekim bir gün hırsızlık yaparken suçüstü yakalandı ve 8 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

HEDEFETEKİ ADAM: MALCOLM X

Şentürk, Malcolm X’in hapishanede olduğu yıllarda kitap okuyarak kendisini geliştirme çabalarından bahsetti ve o yıllarda hapishaneye gelen rahiplerle konuşarak hakikat arayışına girdiğini ifade etti. Malcolm’un hapishanedeki papazlarla özellikle siyahilerin haklarını savunmadıkları için alay ettiğini belirtti. Şentürk şöyle devam etti: “Ahlak olarak, inanç olarak en dibi gören Malcolm, İslam hareketi (Nation of Islam) ile tanıştı. Dönemin İslam hareketinin temel inancı olan ‘beyaz insanlar şeytandır’ söylemine kendisini daha yakın hissediyordu. O yıllardaki ABD Başkanı Truman’a yazdığı mektupta Kore savaşına karşı olduğunu belirtmesi ve başkanın bir komünist olduğunu ifade etmesi üzerine FBI tarafından soruşturma açıldı. 1952 yılının ağustos ayında şartlı tahliyesinden sonra Chicago’da Elijah Muhammed’i ziyaret ederek İslam Ümmeti harekatının sözcüsü olarak camide yardımcı hatip olarak göreve başladı ve Boston’da 11 numaralı camiyi kurdu. Mart 1954’te, Philadelphia’daki 12 numaralı camiyi genişletti ve 2 ay sonra Harlem’de 7 numaralı caminin yöneticisi seçildi.1953 yılında, İslam Ümmeti hareketindeki hızlı yükselişi, FBI’nin dikkatini çekti ve bunun üzerine Malcolm X takip edilmeye başlandı.”

İlerleyen zamanlarda İslam hareketinin aslında İslam diniyle çeliştiğini keşfeden Malcolm, Elijah Muhammed ile bağlantısını kesmiştir. Malcolm X siyahilerin maruz kaldığı ayrımcılığa ve köleliğe karşı çıkan bir liderdi, sadece Müslümanların ve siyahilerin değil mazlumların, ırkçı saldırılara uğrayan insanların da lideri idi. Hedeflerine giden yolda hiç korkmadan, süregelen ırkçı savaşı durdurmak istiyordu.