Alkollü Dezenfektanlar

Koronavirüse karşı korunmak amacıyla dezenfektan kullanıyoruz. Ama bu dezenfektanların çoğunda alkol var. Bu dezenfektanları kullanabilir miyim? Kullandıktan sonra ellerimi yıkamam gerekiyor mu? Abdestli iken kullandığımda abdestim bozulur mu? Namazım kabul olur mu?

Alkolün genel olarak kullanım alanı sarhoş edici içkilerin hazırlanmasındadır. Ayrıca parfüm, kozmetik ve ilaç endüstrisinde de hatırı sayılır bir şekilde istimal edilmektedir.

Alkoller hemen her türlü meyve ve hububat içinde kimyevi ve bir damar olarak bulunur. Bu ürünlerin sarhoş edici içkiye dönüştürülmesi birçok işlemle mümkün olur.

İslam âlimleri kullanım alanına göre alkoller hakkındaki dinî hükümleri belirleme yoluna gitmişlerdir. Kur’an ve sünnetin katiyetle yasakladığı ve “hamr (sarhoşluk veren madde)” diye isimlendirdiği içeceklerin içilmesi ve bir gıda maddesinin içine katılarak yenmesi asla caiz değildir. Cenâb-ı Hak Kur’ân-ı Kerîm’de “Ey İnananlar! İçki, kumar, putlar ve fal okları şüphesiz şeytan işi pisliklerdir, bunlardan kaçının ki saadete eresiniz.”  buyurmuştur. Dolayısıyla sarhoş edici içki olarak hazırlanmış olan alkollerin içilmesi ve diğer gıda maddelerinin içine katılarak yenmesi dinimizde haram ve yasaktır; aynı zamanda necis (pis)tir.

Böyle sarhoş edici içki olarak hazırlanmamış parfüm, krem veya hijyenik madde olarak hazırlanmış olan şeylerin hükmü hakkında mezhepler arasında ihtilaflar söz konusu olmuştur. Hanefiyye mezhebinde ispirto, kolonya vb. sıvılarla, temizlik amacıyla üretilen alkollü maddelerin içilmesi haram olmakla birlikte temizlikte kullanılmaları caizdir. Namaz kılmadan önce bu ürünlerin sürüldüğü yerlerin yıkanması da gerekmez. Bakara suresinin “hamr” ile ilgili âyetlerinin tefsirinde  Elmalılı Hamdi Yazır şöyle demektedir: “Üzüm şarabından yapılmayan ispirto, bira vesair müskirat içilemezse de elbiseye veya bedene sürülmesi de namaza mâni olur diye iddia edilemez.”   

Bu nakilden de anlaşılacağı gibi deodorant, parfümler ve kolonyadaki alkol Hanefî mezhebinin bazı imamlarına göre içme ve yemenin dışında elbise veya bedene sürülmüş ise bu durum namaza mâni olmaz.

Şâfiî ve Hanbelî gibi diğer mezheplere göre ise alkollü maddeler pis sayıldığı için hem içilmesi hem de el veya elbiseye sürülmesi helal değildir ve sürülen yerlerin yıkanması gerekir. Ancak ondan sonra namaz sahih olur.

Alternatifi yoksa alkollü dezenfektanların veya hijyen maddelerinin kullanılması caizdir.

El ve elbiseye sürülen ister sarhoş edici içkiler olsun, isterse temizlik malzemeleri olsun bunlar abdesti bozmaz. Çünkü abdest vücuttan dışarıya çıkan şeylerden bozulur.

Alkollü maddeler elde ve elbisede mevcutken namaza durmamak iyi olur. Su ile temizledikten sonra namaza durulması bütün ihtilafların dışında kalındığı için daha uygundur.

Allah her şeyin en iyisini bilir.