Güçlü Bağışıklığın Anahtarı: Doğru Beslenme, Hareket, Düzenli Uyku

Sağlıklı yaşamaya her zamankinden daha fazla özen gösterilmesi gereken bu dönemde dengeli beslenmek, düzenli uyku ve hareket, ayrıca bağışıklık sistemini güçlendirici besinleri tüketmek büyük önem taşıyor.

Bağışıklık Sistemi Nedir?

Bağışıklık (İmmünite) vücudun yabancı maddelere yani antijenlere karşı kendini koruma yetisidir. Vücuda zarar verebilecek veya kendine has özelliklerini değiştirebilecek her tür antijeni (yabancı maddeyi) tanıyarak, vücudu bunlara karşı farklı savunma yöntemleriyle korumak bağışıklık sisteminin ana görevidir. Geçirilen her hastalıkla birlikte uygun bir koruma yöntemi geliştirebilen bağışıklık sistemi bunu hafızasında yıllarca saklar. Aynı hastalıkla ya da antijenle karşılaştığında ise, hızlı ve etkili şekilde tepki verir. Sağlıklı bir bağışıklık bizi enfeksiyonlardan, kanserlerden ve çevresel zararlardan korur.

Bağışıklık Sistemi Nasıl Güçlenir?

Doğuştan gelen bağışıklık sistemini güçlendiren en önemli besinin anne sütü olduğu uzmanlarca ifade edilmektedir. Buna göre bir bebek ne kadar uzun süre anne sütü emerse, bağışıklık sistemi o kadar güçlü oluyor. Bağışıklık sistemi diğer vücut sistemleri ile koordineli çalıştığından, tüketilen besinlere, düzenli aktivite yapmaya ve uyku düzenine dikkat etmek büyük önem taşıyor.

Bağışıklık Sistemini Güçlendiren Besinler

Bağışıklık sistemini güçlendiren yiyeceklerin arasında protein içerikli olanlar ilk sırada yer alıyor. Bu nedenle günlük gereken protein ihtiyacı mutlaka alınmalı. Taze yumurta, haftada 1-3 defa. Salatayla birlikte kan grubuna uygun et yemekleri tüketmekte fayda vardır. Eti yeşil salatayla yemek, eti sindirebilenler için sindirimi kolaylaştırır, sindiremeyenler için zararını azaltır. Defne yaprağı, sarımsak, kekik, kimyon ile pişirilen etin besin değeri bu baharatlarla zenginleşir. Bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olan bir diğer besin ise Omega 9 ve Omega 3’tür. Omega 9 semizotu, ceviz ve keten tohumu gibi yiyeceklerde yer alır. Omega 3 ise deniz ürünlerinin tamamında bulunur. Haftada 1-2 defa balık yemek sindirimi rahatlatır.

Selenyum seviyesi yüksek besinler tüketmeye özen gösterilmelidir. Selenyum, bağışıklık sisteminin güçlenmesinde oldukça etkili bir mineraldir. Bu mineral, zararlı organizmalara karşı savaş açar ve hücreleri korur. Özellikle grip gibi salgın hastalıklara iyi gelen selenyumu günlük olarak tüketilmelidir. Bu bağlamda her akşam 1-3 diş sarımsak yutmak enfeksiyonlara barşı bağışıklık sisteminin direncini artırır.

Bol su için

Bağışıklık denince olmazsa olmaz vitaminlerden bir tanesi hiç şüphesiz C vitamini. Kivi, mandalina, limon, portakal, ıspanak, karnabahar, brokoli, roka, tere, maydanoz, kırmızıbiber, yeşil biber, soğan, domates ve kuşburnu içerisinde C vitamini barındıran besinlerdir. Metabolizmanın hızlanması ve sindirim sisteminin düzgün çalışması için bol  su tüketimi gerekmektedir. Bu nedenle günde en az 10-12 su bardağı su içilmeli.

Bağışıklık sistemini sağlığa zararlı olan hazır yiyecek ve içeceklerle savaştırmak yerine ona yardımcı olmak; bunun için de ölçülü yiyip içmek ve doğal gıda tüketmek gerekiyor.

İçimizdeki Saat

Dengeli ve doğru beslenmenin yanı sıra kişinin belli bir uyku düzeninin olması bağışıklık sistemi için büyük önem taşıyor. Nitekim yetersiz uykunun insanlar üzerinde birçok hastalığa neden olacağı yapılan birtakım araştırmalarla ortaya konmuştur. Her insanın biyolojik bir saati vardır. Az uyumak beyinde zihinsel aktiviteyi düşürdüğü gibi bir de bağışıklık sisteminin enfeksiyonlara ve antijenlere tepki süresini azaltır. Bu da az uyuyan bir insanın daha çabuk hasta olabileceğine işaret eder. Erken yatmak, güneş doğmadan kalkmak, güneşin doğuşundan sonraki 45 dakika içinde ve  güneş batarken uyumamak insan vücuduna iyi gelen bir düzendir. İçimizdeki biyolojik ritim vücut fonksiyonlarımızı idare eder; gündüzleri aktif olup, geceleri de uyumamıza yardımcı olur.

Bağışıklık Sistemi Tek Başına Savaşacak Güçte

Paketli gıdalarla, hareketsiz, egzersiz yaşamla, uyku düzeni olmadan, bütün biyolojik ritmi bozarak bağışıklığımızı azaltıyoruz. İnsanlar bu tip dış etkenlerden kendilerini koruyabilirse, bağışıklık sistemi aslında birçok mikroorganizmaya karşı tek başına savaşmaya yetecek güçte.

Kış Aylarında Bağışıklık Sistemi Neden Zayıflar?

Kış aylarında güneş ışığının daha az görülmesi nedeniyle vücudun bütün sistemleri zayıflar ve metabolizma yavaşlar. Buna bağlı olarak da bağışıklık sistemi, kalp-damar yolları, kan şekeri ve kilo da etkilenir. Bu nedenle kış aylarında daha çabuk kilo alımı, daha sık hastalanma gibi durumlar görülebilir.

RANTİNA VEYA İZOLASYON UYGULAMANIN ZORLUKLARI

Günümüzde insanlar hayatı son derece hızlı yaşıyor. Toplantılar, sosyal, bilimsel, kültürel etkinlikler sıkça yapılıyor. Büyük kentlerde çok yakın yaşam sürdüren insanlar, düğün, cenaze, eğitim gibi büyük insan topluluklarının içerisine dahil olmaktan çekinmiyorlar. Büyük insan toplulukları ise özellikle solunum yolu ile bulaşan hastalıkların yayılmasını kolaylaştırmaktadır. Bu da karantina ve izolasyon uygulanmasını zorlaştırmaktadır. Unutulmamalıdır ki, karantina ve izolasyon koronavirüs salgınına karşı en etkili iki yöntemdir. Diğer önlemler karantina ve izolasyona uyulduğu müddetçe anlam taşır.

* Yazının hazırlanmasında Aidin Salih, Gerçek Tıp kitabından yararlanılmıştır.